18 września w Śląskim Zoo na świat przyszła żyrafa siatkowana. To pierwszy przychówek tego gatunku
w Śląskim Zoo po siedmioletniej przerwie – poprzednie młode przyszło na świat w 2016 r. To dwudziesta
żyrafa urodzona w Śląskim Zoo. Rodzicami zostali Lindani i Iroko – samiec, który sprowadzony został do
ŚOZ w 2022 r. Młoda samica jest zdrowa i silna. Pozostaje pod opieką matki.
18 wrzesnia 2023 r. rodzicami zostali Lindani i Iroko (nazywany również Ignasiem) – żyrafy siatkowane
ze Śląskiego ogrodu Zoologicznego. To wielkie wydarzenie dla całej załogi Śląskiego Zoo, ale również dla
sympatyków ogrodu.
Młoda samiczka mierzy około 180 cm. Jest silna i zdrowa – nie odstępuje na krok swojej mamy, a na
opiekunów spogląda z zaciekawieniem. Wnikliwy obserwator już teraz zauważy jej podobieństwo do
mamy – na niektórych plamach na klatce piersiowej widać u niej charakterystyczne, jaśniejsze punkty
w kształcie gwiazdek, podobne do tych, które na swoim ciele ma Lindani. Żyrafy przychodzą na świat z
indywidualnym, wyjątkowym wzorem plam. Wzór ten nie zmienia się przez całe życie.
Młode wraz z matką większość czasu spędza w budynku. Przy ładnej pogodzie można zobaczyć ją także
z matką na wybiegu zewnętrznym.
Młoda żyrafa nie ma jeszcze imienia. Zostanie wybrane w niedalekiej przyszłości, gdy opiekunowie
lepiej poznają je charakter. Z pewnością będzie to imię „międzynarodowe”, które w przyszłości nie
będzie sprawiało trudności w wymowie pracownikom innych europejskich zoo. Samiczka pozostanie w
Śląskim Zoo aż dorośnie. Wtedy koordynator hodowli gatunku zadecyduje o jej wyjeździe do innego
ogrodu lub pozostaniu na Śląsku.
Narodziny żyrafy to ogromny sukces związany z realizacją podstawowej misji ogrodu zoologicznego,
jaką jest ochrona zagrożonych gatunków zwierząt poprzez tworzenie tzw. żywych banków genów.
Ogrody zapewniają bezpieczne i zbliżone do naturalnych warunki życia zwierząt należących do rzadkich
w naturze gatunków. Każdy nowonarodzony osobnik jest szansą na zachowanie gatunku dla przyszłych
pokoleń i w razie konieczności, zapewnia możliwość powiększenia liczebności, a nawet całkowitego
przywrócenia gatunku do jego naturalnego środowiska. Stąd też koordynatorzy hodowli poszczególnych
gatunków czuwają nad odpowiednią wymianą zwierząt pomiędzy ogrodami – tak by w każdym ogrodzie
stada złożone były ze zwierząt odpowiednio dobranych pod względem pokrewieństwa.
Pierwsze narodziny po siedmioletniej przerwie
Narodziny żyrafy to ogromny sukces hodowlany Śląskiego Zoo. Jest to dla nas jasny sygnał, że żyrafy
bardzo dobrze czują się na Śląsku, a ogród zapewnia im odpowiednie warunki życia. To dla nas
największa nagroda za codzienną, ciężką pracę i dokładane starania. To również efekt zdobytej wiedzy
i ponad 50-letniego doświadczenia w hodowli żyraf – to właśnie w naszym zoo po raz pierwszy w Polsce
na świat przyszła żyrafa siatkowana.
Skąd więc tak długa przerwa w rozmnażaniu tego gatunku? Powód okazuje się prozaicznie prosty – od
2016 r. chorzowskie stado żyraf składało się wyłącznie z samic. Po śmierci samca o imieniu Ulembo,
wraz z koordynatorem hodowli żyraf w ogrodach zoologicznych rozpoczęliśmy poszukiwania samca,
który mógłby dołączyć do naszych samic. Zadanie nie było proste, ponieważ samiec musiał być młody,
a przy tym nie mógł być spokrewniony z żadną z samic – tak by zachować odpowiednią różnorodność
genetyczną przyszłego potomstwa. Pod uwagę brane były też relacje w stadach innych ogrodów – tak
by przeniesienie samca do Chorzowa nie spowodowało, że w którymś zoo pozostanie tylko jedna żyrafa
(co miałoby złe skutki dla jej psychiki ze względu na stadny charakter tych zwierząt), lub pozbawiło
możliwości rozrodu zżyte ze sobą stado. Ostatecznie w 2022 r. udało się sprowadzić do Chorzowa
młodego samca z ogrodu zoologicznego w Gdańsku. Więcej o jego przyjeździe pisaliśmy tutaj:
https://slaskiezoo.pl/news/zyrafa-ignas-nowy-mieszkaniec-slaskiego-zoo/285
Ignaś szybko odnalazł się w nowym stadzie. Po niedługim czasie udało się połączyć go z samicami, co
zaowocowało pierwszymi od siedmiu lat narodzinami żyrafy w Śląskim Zoo.
20 żyraf urodzonych na Śląsku
Żyrafy siatkowane obecne są w kolekcji Śląskiego Zoo od lat 60 ubiegłego wieku. Jako pierwszy, w 1964
r. do ogrodu sprowadzony został samiec o imieniu Wielokropek, a dwa lata później dołączyła do niego
samica – Kreska. Para już w 1968 r. doczekała się pierwszego potomka, który w nawiązaniu do imion
rodziców otrzymał imię Przecinek. Były to pierwsze narodziny żyrafy w polskim ogrodzie zoologicznym.
Przez kolejne lata Kreska i Wielokropek doczekali się aż ośmiu młodych, które wyjechały do innych
ogrodów zoologicznych w Polsce i Europie. Jeden z samców – Sextus pozostał w Chorzowie by
kontynuować śląską sagę żyraf. Wraz z samicą o imieniu Iskra doczekał się trójki potomstwa, z której
dwoje przekazane zostało do innych ogrodów zoologicznych. W Chorzowie pozostał samiec o imieniu
Ecik, który stworzył parę hodowlaną z samicą Aminą – doczekali się czwórki młodych.
W ciągu 45 lat w Śląskim Zoo na świat przyszło 18 żyraf.
W 2013 r. na terenie zoo powstał nowy budynek żyrafiarni, w którym zamieszkało nowe stado
hodowlane – Liani, Lindani i Ulembo, które doczekało się dwójki młodych – Lunani i Luna. Młodsza z
samic w 2019 r. wyjechała do ogrodu zoologicznego w Zurychu.
Po śmierci Ulembo w 2016 r. śląskie stado składało się wyłącznie z samic. Dopiero sprowadzenie samca
Iroko w 2022 r. otworzyło dalszą możliwość rozrodu żyraf. Samica urodzona 18 września 2023 r. jest
pierwszym w Śląskim Zoo przychówkiem po siedmioletniej przerwie i 20 w historii ogrodu żyrafą
urodzoną na Śląsku.
Żyrafy siatkowane
Żyrafy siatkowane (Giraffa camelopardalis reticulata), nazywane czasami żyrafami somalijskimi. Jest to
podgatunek żyrafy zamieszkujący północną Kenię. Żyrafy siatkowane wyróżnia charakterystyczne
umaszczenie w postać siatki – cienkie linie jasnego koloru odgraniczają duże pola kasztanowego brązu.
Dorosłe osobniki tego podgatunku osiągają wysokość około 5m (samce) oraz 4m (samice). Noworodki
mierzą około 1.7m. Waga dorosłego samca wynosi około 1000 kg, natomiast jego partnerki- średnio
700 kg, nowonarodzone ciele około 55 kg.
Żyrafa siatkowana jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem (kategoria EN w Czerwonej Księdze
Gatunków). Dane z 2021 r. wskazują, ze w środowisku naturalnym występuje obecnie około 16 tys.
osobników tego gatunku.
