Tradycyjnie czyli jak? Jeśli chcecie dowiedzieć się jakie zwyczaje i obrzędy
towarzyszyły dawnej Wielkanocy, koniecznie wybierzcie się do chorzowskiego
skansenu 24 marca. Imprezie towarzyszyć będzie jarmark wielkanocny, pochód
prowadzony przez Dygającą Kapelę oraz warsztaty.
Podczas Wielkanocy na Śląsku czekać na was będą warsztaty tworzenia palm,
zdobienia jajek, poszukiwania zajączka, dawne zabawy oraz jarmark z
gastronomią i rzemiosłem.
Imprezę otworzy tradycyjne szukanie zajączka przez najmłodszym gości
skansenu. Na terenie ekspozycji zostaną ukryte figurki, które dzieci muszą
zebrać by wymienić je na drobne nagrody. Nie zabraknie także konkurencji
ruchowych – wybraliśmy dla Was slalom z jakiem na łyżce oraz kulanie jaja,
które jest jedną z najstarszych zabaw wielkanocnych na Śląsku. Kulanie jajek
do ducki czyli dołka polegało na toczeniu jajek z górki po ziemi lub
deseczce w kierunku wykopanego dołka. Ten który trafił – wygrywał i
zabierał pozostałe jajka, którymi się bawiono. W innej wersji wygrywał ten,
którego jajko stoczyło się najdalej lub najszybciej dotarło do mety. Zabawy
te przygotują edukatorzy na łące między karczmą a zagrodą sołtysa.
W tym samym miejscu stanie także namiot plenerowy, w którym prowadzone będą
rodzinne warsztaty wykonywania tradycyjnych palm wielkanocnych. Na
uczestników czekały będą materiały – zielone gałązki, bibuła i wstążki, z
których będzie można wykonać symbol niedzieli palmowej. Palmy wykonane przez
gości skansenu wezmą udział w konkursie z nagrodami gdzie oceniana będzie
zarówno estetyka jak i własna inwencja oraz kreatywność.
Zaopatrzeni w palmy goście Wielkanocy na Śląsku udadzą się w procesji z
Jezuskiem Palmowym -na mszę świętą z poświęceniem palm i wody. Po
nabożeństwie uczestnicy mszy jak i wszyscy pozostali chętni wyruszą spod
kościoła korowodem po skansenie, w trakcie którego będą odtwarzane zwyczaje
związane z Niedzielą Palmową oraz Wielkim Tygodniem. Prowadzący przygotowali
również opowieści o dawnych wierzeniach i rytuałach towarzyszących
mieszkańcom dawnej wsi w tym świątecznym czasie. Dowiemy się m.in. skąd
wziął się zwyczaj tworzenia palm i umieszczania ich w odrzwiach, jakie
czynności zapewniające urodzaj wykonywano w polu w okresie wielkanocnym
oraz czym było palenie żuru. Metą korowodu wielkanocnego będzie scena, na
której rozstrzygnięty zostanie konkurs na najpiękniejszą palmę wielkanocną
przygotowaną przez uczestników imprezy oraz występ Dygającej Kapeli z
repertuarem pieści wielkopostnych i wielkanocnych oraz przyśpiewek na
powitanie wiosny.
Święta Wielkiej Nocy nie mogą obejść się bez pisanek czyli zdobionych jajek.
Zwyczaj ten znany jest w wielu kulturach a jajko symbolizuje odradzającego
się życia i płodności. Na Śląsku zdobione jajka nazywa się kroszonkami a
najstarszym sposobem ich dekoracji jest metoda batikowa polegającą na
nakładaniu wosku i farbowaniu. Na chętnych przygotowane będą warsztaty
zdobienia jajek tą metodą, zaś w spichlerzu z Wojkowic z pomocą opiekunów
będzie można stworzyć własną palmę lub ozdobę świąteczną.
Na spragnionych świątecznych smakołyków czekają Panie z Koła Gospodyń
Wiejskich z Rajczy oraz Koła Gospodyń Miejskich ze Stolarzowic. Nie
zabraknie także rękodzielników, twórców ludowych, wytwórców produktów
regionalnych, przedstawicieli gastronomii serwujących potrawy regionalne –
wszystko to by poczuć klimat wielkanocnych świąt.
Wielkanoc na Śląsku 24 marca 2024
Godziny: 12.00 – 16.30
Bilety w cenie: 20 zł normalny, 12 zł ulgowy.
12.00 – rozpoczęcie imprezy /warsztaty wykonywania plam wielkanocnych
(namiot na łące koło Sołtysa)
13.25 – Marek Szołtysek – procesja z Jezuskiem
13.40 – przejście z procesja i palmami do kościoła
14.00 – msza św. z poświęceniem palm oraz wody
14.50 – wymarsz barwną procesją z palmami – przejście do chałupy z Bykowiny
– zatykanie plam przy drzwiach – omówienie zwyczaju, przejście do chałupy z
Bruśka, zatykanie palm przejście do chałupy z Łazów, zatykanie krzyżyków
przy stodole – omówienie zwyczaju, przejście na pole za spichlerzem z
Wojkowic, zatykanie krzyżyków w polu, lanie pola wodą święconą – omówienie
zwyczaju, przejście pod Bujaków (rozpalone palenisko, balia z woda i krzyż)
– omówienie zwyczaju
16.00 – wyniki na najpiękniejszą palmę
16.15 – występ „Dygającej Kapeli” – pieśni wielkopostne.
